Thời gian qua chúng tôi đã nhận được rất nhiều câu hỏi của quý khách hàng về các thông tin xoay quanh Nấm lim xanh, đặc biệt nguồn gốc, hình ảnh, phân biệt nấm thật giả… Hiện nay internet đang chứa quá nhiều thông tin, các thông tin đôi khi mâu thuẫn nhau gây hoang mang cho người sử dụng. Vậy bài viết này sẽ cho quý vị thông tin hữu ích và chính xác nhất về nấm lim xanh.
Nấm lim xanh là gì? Nấm lim xanh có phải là nấm linh chi không?
Nấm lim xanh tên đầy đủ là nấm linh chi lim xanh, bản chất đây vẫn là một loại nấm linh chi, có tên khoa học là Ganoderma lucidum thuộc họ Nấm Lim, cái tên nấm Lim xanh là tên gọi vắn tắt. Sở dĩ có tên gọi như vậy là vì nhưng cây nấm này mọc trên thân, cành hay rễ của cây lim rừng đã chết. Những cây lim mới chết không cho nấm ngay, thường phải sau đó 3-4 năm nấm mới bắt đầu mọc, cho tới khi thân cây đã quá mục nát thì cũng là lúc nấm không thể sinh sôi phát triển được nữa.
Mặc dù cũng là nấm linh chi, nhưng thành phần hóa học nấm lim xanh lại có nhiều khác biệt so với nấm linh chi thông thường, do ảnh hưởng bởi sự hấp thu dinh dưỡng từ gỗ lim. Thông thường, hàm lượng các hoạt chất có trong nấm lim xanh sẽ cao hơn, nhưng mức độ chênh lệnh như thế nào còn tùy thuộc vào từng loại nấm và thổ nhưỡng nơi nấm mọc.
Nấm lim xanh mọc ở đâu? Có trồng được không?
Nấm lim xanh xuất hiện nhiều ở những khu vực nguyên sinh, các khu vực rừng bảo tồn, vùng núi trung và cao, nơi có nhiều lim rừng; Phổ biến nhất là vùng phía tây bắc dãy Yên Tử, vùng giáp ranh 3 tỉnh Bắc Giang, Quảng Ninh, Lạng Sơn, vùng rừng Tiên Phước – Quảng Nam, và khu vực Tây Nguyên.
Nấm lim xanh mọc hoàn toàn tự nhiên trên những cây gỗ lim đã chết ở sâu trong rừng, nên nói trồng được nấm lim xanh dường như rất mơ hồ. Hiện tại cũng có một số nơi cấy phôi nấm nhân tạo lên giá thể được làm từ gỗ lim, cũng cho nấm phát triển, thậm chí nấm to đẹp và bóng hơn nhiều nấm lim tự nhiên, nhưng chưa có một nghiên cứu hay đánh giá nào về chất lượng loại nấm trồng này so với hàm lượng hoạt chất giàu có của nấm tự nhiên. Do vậy, nếu có nhu cầu mua và sử dụng nấm lim xanh, thì nấm lim xanh tự nhiên vẫn là sự lựa chọn hàng đầu của người tiêu dùng.
Có mấy loại nấm lim xanh? Loại nào tốt nhất?
Có nơi gọi là nấm lim xanh, nấm linh chi lim xanh, có nơi lại gọi nấm liên xanh hay nấm liêm xanh. Do bản chất vẫn là nấm linh chi, nên nấm lim xanh vẫn có 6 loại là Thanh chi, Hồng chi, Hắc chi, Tử chi, Hoàng chi và Bạch chi. Tuy nhiên, nấm lim xanh tự nhiên tại Việt Nam phổ biến và có giá trị hơn cả là nấm Hồng chi ( thường gọi là nấm lim xanh đỏ) và Hắc chi ( thường gọi là nấm lim xanh đen).
Loại nấm tốt là một chuyện nhưng dinh dưỡng trong mỗi giai đoạn phát triển của nấm không giống nhau. Khi nấm còn nhỏ, xuất hiện chỉ như một cục vôi hay thỏi phấn trắng mọc trên thân hay rễ cây lim thì lúc này hoạt chất còn rất ít. Sau một thời gian cánh nấm bắt đầu xuất hiện, bên trong màu hồng cam ( với hồng chi), rìa ngoài màu trắng, càng ngày màu trắng càng ít đi và màu hồng cam càng lan rộng và thẫm hơn cho tới khi phủ kín cánh nấm thì cũng là lúc nấm đã trường thành có thể thu hoặc được. Nếu để lâu quá, nấm sẽ hóa gỗ hoặc mục thối, khi này hoạt chất có tác dụng gần như không còn. Vì vậy, khi chọn mua, quý vị nên chọn cây nấm có chân trưởng thành, không mốc mọt; Nếu nấm không có chân ( tức là bám trực tiếp vào thân cây lim) thì không nên lấy cánh nấm quá non ( còn nhiều viền trắng) hoặc quá già ( to, chắc, dày, nặng) vì lúc này có thể nấm đã bị hóa gỗ nhiều.
Làm sao để chọn được nấm lim xanh có chất lượng tốt ?
Nếu chỉ nhìn về cảm quan, quý vị rất khó để phân biệt được đâu là nấm lim xanh, đâu là nấm linh chi thông thường, thậm chí nấm tự nhiên và nấm trồng cũng không dễ phân biệt.
Cây nấm và cánh nấm tự nhiên sần rùi, gồ gề chứ không được to mập và phẳng phiu như nấm trồng. Nấm tự nhiên có kích thước và màu sắc không đều, chân nấm có gốc và rễ, cánh nấm bám trực tiếp vào thân cây sẽ có vết cắt gỗ cong hình lưỡi liềm. Nếu chưa được vệ sinh kĩ thì nấm tự nhiên nhìn khá bẩn. Ngược lại, nấm trồng đồng đều về kích thước và màu sắc, nấm màu rất tươi, mập, dày, nhìn sạch và không có dấu hiệu của sự bám gỗ.
Nhìn bên ngoài rất dễ nhầm lẫn giữa các loại nấm, đây cũng là kẽ hở để các thương lái không trung thực trộn nấm theo các tỉ lệ khác nhau, nấm trồng làm giả thành nấm tự nhiên, nấm trồng và nấm linh chi trỗn lẫn giả thành nấm lim xanh, vấn nạn này đang xảy ra khá phổ biến, nếu không tỉnh táo, người tiêu dùng rất dễ mua phải nấm kém chất lượng.
Hàm lượng hoạt chất trong nấm chính là thước đo chất lượng nấm chính xác nhất. Nấm lim xanh có chất lượng tốt, tác dụng tốt đối với sức khỏe hay không phụ thuộc vào hàm lượng Polysaccharids, Peptidoglycans và Triterpenoids trong nấm. Đặc biệt Acid Ganoderic A chính là một marker điển hình trong kiểm nghiệm nấm lim xanh.
Để tránh tiền mất tật mang, qúy vị nên đặt niềm tin và chọn mua các loại nấm lim xanh đã được kiểm nghiệm tại cơ quan kiểm nghiệm uy tín hàng đầu như Viện kiểm nghiệm thuốc TW.